Bestraf dat woord
door René Diekstra
17 juli 2019
Als ik ergens heel boos op kan worden dan is het op media die dat meest vreselijke van alle woorden in ons taalgebruik maar blijven gebruiken: zelfmoord. Zoals vrijdag j.l. voor de zoveelste keer het NOS-journaal, deze keer herhaaldelijk in een reportage over personeelsleden van het bedrijf France-Telecom die zelf een eind aan hun leven hebben gemaakt. Hoe slecht de journaalredactie haar werk in deze doet, bewijst het feit dat ze niet eens heeft opgemerkt dat de Fransen in hun berichtgeving nooit het equivalent in hun taal van ons woord zelfmoord gebruiken: ‘meurtre de soi-même’, Zij spreken steevast van suicide, zelfdóding kortom. Degene die meent dat het nauwelijks verschil maakt of je nu zelfmoord of zelfdoding gebruikt, moet eens te raden gaan bij nabestaanden. En doet er ook goed aan zich af te vragen waarom behalve in Frankrijk ook in Groot-Britannie en andere Angelsaksische landen woorden voor de zelfgekozen dood waarin ‘moord’ voorkomt volstrekt uit den boze zijn. Zo is de aanduiding ‘self-murder’ daar in de loop van de 19de eeuw volledig verdwenen en zal geen weldenkend mens het meer gebruiken. Waarom zelfmoord zo’n vreselijk woord is? In een gesprek met een havo-klas over depressie en zelfdoding kwam die vraag ook aan de orde. Dat gesprek begon op de volgende veelzeggende manier. “Als je iemand doodmaakt, opzettelijk, die wil leven, dan is dat moord, toch?’’ ‘‘Dat is moord ja’’ “Maar als je iemand doodmaakt die niet meer wil leven en die dat aan je gevraagd heeft, dan is het geen moord, toch?’’ ’’‘Ik zou dat geen moord noemen, eerder dood op verzoek of zoiets.’’ ‘’Maar als je jezelf dood maakt, opzettelijk, omdat je niet meer wilt leven, dan noemen ze dat opeens wel weer moord. Zelfmoord. Dat is toch raar, dat klopt dan toch niet.’’ “Dat klopt inderdaad niet.’’ ’‘Maar waarom noemen ze het dan toch zo?’’ Ik heb uitgelegd dat met het woord zelfmoord iemand die uit wanhoop, ontreddering, psychische of lichamelijke problemen, levensmoeheid of een combinatie daarvan voor de dood kiest, als moordenaar het hiernamaals wordt ingestuurd. En dat dit ook ruim 15 eeuwen lang de bedoeling is geweest, vanaf het moment dat de kerkvader Augustinus omstreeks 420 verkondigde ‘wie zichzelf doodt, is een moordenaar’. Overigens, er zijn nog stromingen die aan die criminalisering van zelfdoding vasthouden. In de Catechismus van Katholiek Nederland wordt steeds gesproken van zelfmoord en wordt het nog altijd als een doodzonde en vorm van moord gekwalificeerd (zie RKdocumenten.nl). Dat veel media, zoals het NOS-journaal, en veel journalisten aan zulke opvattingen hand-en-spandiensten leveren door ook hardnekkig op de term zelfmoord te blijven hameren, kwalificeer ik als verwerpelijk en verwijtbaar. En dat is niet omdat ik niet uitsluit zelf ooit voor zelfdoding te zullen kiezen en niet als moordenaar wil worden bijgezet. Het is wel omdat ik het onaanvaardbaar vind dat anno 2019 zelfdoding nog altijd in woord en geschrift wordt gecriminaliseerd en nabestaanden onnodig diep gekwetst worden. Dát moet maar eens strafbaar worden gesteld.
Vergeet me nietje – Symbool van onverwoest-bare verbintenis, ware en eeuwige liefde
Op de "Links en boeken" pagina boeken over dit onderwerp te vinden.
Als elke traan liefde is, zal ik dan ooit genoeg kunnen huilen? Rouw en liefde horen bij elkaar. Je huilt omdat je liefhebt. Soms kun je niet stoppen met huilen en soms is er slechts die ene stille traan, diep van binnen. Dit boekje gaat over tranen, over ruimte geven aan rouw en verdriet. Een boekje dat troost. Wilma Koolstra neemt je mee op haar persoonlijke reis door rouw, aan de hand van collages met korte teksten. Met een voorwoord van Manu Keirse.
Klik hier voor meer informatie over dit boek.